Met afschuw hebben we de afgelopen weken het nieuws gevolgd
waarin docenten een prominente rol hadden. Of liever gezegd: het lijdend
voorwerp waren. Docenten krijgen het gevoel dat ze op eieren lopen en uit angst
voor bedreigingen niet meer durven te zeggen of laten zien wat ze willen zeggen
of laten zien. Dergelijke zelfcensuur hoort niet thuis in het onderwijs, maar
is er wel, steeds vaker. De lijst van ‘gevoeligheden’ in de klas wordt groter, net
als het aantal ‘meekijkers’ van buiten de klas. Daarbij gaat het niet alleen om
een onderwerp als cartoons.
Als Rotterdamse onderwijsinstellingen vinden we dat alles
getoond en gezegd mag worden, ingebed in de pedagogische en didactische visie
van de onderwijsinstelling of opleiding. Voor de goede orde: niet alles moet
getoond worden, alles mag getoond worden. Docenten hebben, in de
context van het pedagogisch-didactisch ontwerp van hun opleiding, de vrijheid
hun lessen naar eigen inzicht in te richten. Zonder censuur. Niet om te
provoceren. Niet om een politiek statement te maken. Maar wel om jonge mensen
te leren de complexe wereld van nu te duiden.
Van elkaar leren
Het onderwijs moet een veilige plek zijn waar we in alle
vrijheid van elkaar kunnen leren. Een school is de ideale plek om je in een
ander te verplaatsen, waar ruimte is voor ieders mening en om iemand anders
zijn of haar denkbeelden te respecteren. Alleen in zo’n veilige omgeving kunnen
studenten, docenten en andere medewerkers zich volledig ontplooien en hun
talenten ontwikkelen.
Het onderwijs is tenslotte de plek waar we oefenen voor de
samenleving, een kraamkamer van onze democratie en rechtsstaat, waar ruimte is
voor verschil én dialogen over welk onderwerp dan ook. Puur om elkaar beter te
leren begrijpen. We hoeven het niet met elkaar eens te zijn, het kan en zal schuren
maar (dreigen met) geweld mag daar nooit het gevolg van zijn. Ook als die beelden
of opvattingen schuren. Laat dit ook een oproep zijn aan alle mensen rondom
onze leerlingen en studenten. Gun jonge mensen hun onderwijs.
We vullen dat in Rotterdam in op een inclusieve manier. Daarom
hebben we de afgelopen jaren activiteiten opgezet die gericht zijn op een
veilige werkomgeving, respectvol feedback geven, het voorkomen van
discriminatie en gevoelige onderwerpen bespreken. Uit het oogpunt van
kansengelijkheid is hierbij de aandacht voor studenten in een
minderheidspositie essentieel, op alle vlakken.
Manifest
Eerder dit jaar stelden we het manifest ‘Scholen:
dé oefenplaats voor burgerschap’ op. Een belangrijke afspraak in het
manifest – dat wordt onderschreven door de gemeente Rotterdam – is dat leraren
door hun schoolbestuur worden gesteund als zij met leerlingen of studenten oefenen.
Ook bereiden we aanstaande leraren voor op deze rol in onze opleidingen en
kunnen leraren (bij)scholing krijgen als zij zich niet goed genoeg in staat
voelen om bijvoorbeeld gevoelige discussies te leiden of leerlingen uit te
dagen hun mening te geven.
We staan achter onze docenten
Daarom willen we nog eens extra onderstrepen dat we samen
achter onze docenten staan. Dat verdienen onze leerkrachten. Dat verdient ons
onderwijs. Dat verdient onze maatschappij.
Wij zijn hierop aanspreekbaar.
Het Rotterdamse
- Primair onderwijs
- Voortgezet onderwijs
- Middelbaar beroepsonderwijs
- Hoger beroepsonderwijs
- Wetenschappelijk onderwijs
Rotterdam 16 november 2020